Ameliyat Sonrası Balgamsız Öksürük Nedenleri
Ameliyat sonrası balgamsız (kuru) öksürük, oldukça yaygın görülen bir durumdur ve genellikle geçicidir. Bu öksürüğün altında yatan birden fazla sebep olabilir. İşte en yaygın nedenler:
- Anesteziye Bağlı Tahriş: Genel anestezi sırasında solunum yoluna yerleştirilen endotrakeal tüp, boğaz ve soluk borusunda geçici tahrişe neden olabilir. Bu tahriş, iyileşme sürecinde kuru öksürük olarak kendini gösterebilir.
- Solunum Yollarının Kuruması: Ameliyat sırasında ve sonrasında hastanın soluduğu oksijen genellikle normal havaya göre daha kurudur. Bu durum, solunum yollarının nem dengesini bozarak kuruluğa ve buna bağlı kuru öksürüğe yol açar.
- Akciğer Kapasitesinde Azalma (Atelektazi): Ameliyat sonrası, özellikle karın veya göğüs ameliyatlarında, derin nefes almak ağrılı olabilir. Bu, hastanın yüzeysel nefes almasına ve akciğerlerin bazı kısımlarının sönmesine (atelektazi) neden olur. Vücut, bu sönmüş alanları açmak için refleks olarak kuru bir öksürük başlatabilir.
- Gastroözofageal Reflü: Anestezi ve kullanılan bazı ilaçlar mide kapakçığını gevşetebilir. Bu da mide asidinin yemek borusuna kaçmasına (reflü) neden olabilir. Tahriş olan yemek borusu, kuru öksürüğü tetikleyebilir.
- Mukosiliyer Aktivitenin Bozulması: Anestezi ve ağrı kesiciler, solunum yollarındaki kir ve partikülleri temizlemekle görevli olan titrek tüylerin (silia) hareketini geçici olarak yavaşlatabilir. Bu durum, solunum yollarının temizlenme mekanizmasını bozarak öksürük refleksini harekete geçirebilir.
- Postnazal Akıntı: Ameliyat sonrası vücut pozisyonundaki değişiklikler veya olası alerjik reaksiyonlar, geniz akıntısını artırabilir. Bu akıntı boğazı tahriş ederek kuru bir öksürüğe neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Ameliyat sonrası öksürük genellikle birkaç gün ile bir hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka doktorunuza danışmalısınız:
- Öksürük şiddetleniyor veya geçmiyorsa,
- Öksürükle birlikte ateş, nefes darlığı veya göğüs ağrısı ortaya çıkıyorsa,
- Balgam rengi sarı, yeşil veya kanlı bir hal alıyorsa,
- Halsizlik ve kendini kötü hissetme durumu varsa.
Özet
Ameliyat sonrası balgamsız öksürük, anestezinin etkileri, solunum yolu tahrişi ve vücudun iyileşme sürecinin doğal bir parçası olarak ortaya çıkabilir. Bol su içmek, buhar solumak ve doktorunuzun önerdiği ağrı kesicileri kullanarak derin nefes egzersizleri yapmak, bu semptomu hafifletmeye yardımcı olacaktır.
|
