Öksürük Sebepleri
Öksürük, boğaz ve nefes yollarının açık ve temiz kalmasını sağlamak amacıyla ortaya çıkan önemli bir refleks mekanizmasıdır. Bu refleks, mikropların, tahriş edici yabancı maddelerin, mukusun, dumanın veya diğer sıvıların akciğerlere ulaşmasını engeller. Nefes yollarındaki sinir uçları uyarıldığında öksürük meydana gelir ve havanın kuvvetli bir şekilde dışarı atılmasıyla nefes yollarındaki yabancı maddeler temizlenir.
- Alerjenler ve Tahriş Edici Maddeler: Vücut, çeşitli maddelere karşı hassasiyet gösterebilir ve bu durum bazı tepkimelere yol açar. Örneğin, sigara içmek veya sigara dumanına maruz kalmak akciğerleri tahriş eder. Sigara içmek sadece öksürüğe değil, aynı zamanda çeşitli tıbbi rahatsızlıklara da neden olabilir.
- Bazı boyalar, hava kirliliği, ev kokuları, tozlar, polen alerjileri, deterjanlar ve parfümler gibi tahriş edici maddeler de öksürüğe neden olabilir. Öksürmek aslında kötü bir şey değildir; nefes yollarını temizler ve vücudu alerjenlerden korur, böylece enfeksiyonların oluşmasını engeller.
- Virüslerin Neden Olduğu Enfeksiyonlar: Akut bronşit, grip, soğuk algınlığı ve nezle gibi solunum yolu enfeksiyonları öksürüğe neden olabilir. Bu hastalıklar, aşırı miktarda mukus üretimine yol açar ve bu da öksürüğe sebep olur.
- Geniz Akıntısı: Boğazın arka kısmına akan mukus, kronik öksürüğe yol açabilir. Birçok akut solunum yolu hastalığında geniz akıntısı görülür. Kronik geniz akıntısı ise genellikle alerji veya sinüs enfeksiyonları nedeniyle oluşur.
- Astım: Nefes yollarının mukus nedeniyle tıkanması durumuna astım adı verilir. Bu tıkanıklık, öksürüğe neden olur. Orta şiddetteki astım hastalığında, öksürük bazen hastalığın tek belirtisi olabilir.
- Reflü: Mide asidi yemek borusuna yükseldiğinde sinirleri uyarır ve bu da kuru öksürüğe neden olabilir. Nadiren görülen durumlarda, mide asidinden gelen parçalar akciğerlere çekilir ve bu da öksürüğe yol açar.
- Sigara İçmek: Sigara dumanındaki zararlı maddeler akciğerleri rahatsız eder. Bu durumda akciğer, öksürük yoluyla kendini temizlemeye çalışır. Uzun süre sigara dumanına maruz kalmak, akciğerlerdeki zararlı maddeleri temizleyen minik tüylerin (silya) zarar görmesine neden olur. Bu tüyler bozulduğunda mukus dışarı atılamaz ve kronik öksürüğe yol açar.
- Yabancı Maddenin Solunması veya Yutulması: Genze yabancı bir maddenin (örneğin yiyecek parçası) yanlışlıkla solunum yoluna kaçması şiddetli öksürüğe neden olur.
- Stres ve Psikolojik Sorunlar: Uyurken olmayan ancak uyanıkken rahatsız eden öksürükler genellikle psikolojik kaynaklıdır. Psikolojik sorunlardan kaynaklanan öksürükler çoğunlukla çocuklar arasında yaygındır.
- Çeşitli İlaçlar: Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ACE inhibitörleri, bazı kişilerde kuru ve kronik öksürüğe neden olabilir.
- Amfizem: Amfizem hastalığının belirtilerinden biri de kronik ve orta şiddette süregelen öksürüktür.
- Atelektazi: Akciğer tümörü veya akciğer hastalıkları nedeniyle akciğerin havasız kalarak büzülmesi durumunda, vücut nefes almak için öksürmeye başlar.
- Konjestif Kalp Yetmezliği: Konjestif kalp yetmezliğinin belirtilerinden biri de geçmeyen kuru öksürüktür. Öksürük geceleri daha da kötüleşir.
- Tüberküloz: Tüberküloz hastalığının en önemli belirtilerinden biri balgamlı ve kanlı öksürüktür.
- Akciğer Kanseri: Sigara içmeyen kişilerde kronik öksürük nadiren akciğer kanserine işaret eder. Sigara içenlerde ise öksürük akciğer kanseri belirtisi olabilir. Ancak çoğu insan öksürüğüne alışık olduğundan, bu nedenle doktora gitme oranı düşüktür.
|
